منابع محلی در استان فاریاب افغانستان گفتند، زن سیوچند سالهای به نام جمیله، مادر چهار فرزند، در شهرستان گرزیوان خود را حلقآویز کرد و از این طریق به زندگیاش پایان داد. به گفته آنان، این حادثه در روستای دهندره از توابع شهرستان گرزیوان رخ داده است.
به روایت منابع مردمی، همسر جمیله با همسر دومش برای تفریح رفته بود و زمانی که به خانه برمیگردد، با جسد حلقآویز شده جمیله مواجه میشود. یک مسئول طالبان در فاریاب که خواست نامش فاش نشود، به ایندیپندنت گفت تحقیقات آنها نشان میدهد جمیله به دلیل مشکلات خانوادگی خودکشی کرده است. اما روزنامه هشت صبح افغانستان مدعی است جمیله با شلیک گلوله به قتل رسیده است.
زن جوان دیگری نیز روز پنجشنبه گذشته در شهرستان قیصار فاریاب با خوردن سم خودکشی کرده بود. منابع مطلع گفتند دلیل این رویداد هم مشکلات خانوادگی بوده است. منبع مطلعی در فاریاب گفت از ۱۸ خرداد به اینسو، شش زن در این شهر و توابع آن کشته شده یا خودکشی کردهاند. با بهقدرت رسیدن مجدد طالبان در افغانستان، آمار خودکشی زنان در سطح کشور افزایش یافته است. طالبان زنان را از بسیاری از حقوق اولیهشان محروم کردهاند و زیر حاکمیت طالبانی، زنان کمتر میتوانند از خانههای خود بیرون بروند و بخش عظیمی از آنان از کار کردن در نهادهای غیردولتی محروم شدهاند. از سوی دیگر، شمار زیادی از زنان از تامین عدالت در پیوند با درگیریهای خانوادگی در نهادهای قضایی طالبان ناامید شدهاند و برای رهایی از مشکلات زندگی، به خودکشی متوسل میشوند. در حکومت طالبان و نهادهای قضایی این گروه، تبعیض علیه زنان اعمال میشود و این مراکز بیشتر به نفع مردان حکم صادر میکنند.
گزارش سازمان ملل متحد در پیوند با وضعیت حقوق بشر در افغانستان در دوران طالبان که ۲۵ خرداد منتشر شد، از افزایش آمار خودکشی زنان خبر داد. در این گزارش ذکر شده است که آمار افسردگی و خودکشی، بهویژه در میان دختران نوجوان محروم از آموزش، افزایش یافته است و این آمار، ادعای طالبان را مبنی بر کاهش پروندههای خودکشی و بهبود سلامت روان، رد میکند.
نمایندگان کشورها و نهادها در اجلاس سازمان ملل خواستار پایان یافتن سیاستهای تبعیضآمیز طالبان علیه زنان شدند
نمایندگان کشورها و سازمانهای شرکت کننده در پنجاه و سومین نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل از حکومت طالبان خواستند تا به سرعت به سیاستهای تبعیضآمیزشان علیه دختران و زنان در افغانستان پایان دهند.
در این نشست که امروز (دوشنبه، ۲۹ خرداد) در ژنو برگزار شد، نمایندگان زنان افغان از بیتوجهی جامعه بینالمللی به نقض حقوق بشر در افغانستان انتقاد کردند و گفتند که زنان افغان خواهان اقدامات عملی جامعه جهانی هستند. ندى الناشف، معاون کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل، در این نشست تاثیرات منفی سیاستهای طالبان علیه حقوق و آزادیها را برشمرد و گفت این رویکرد طالبان باعث شده که شمار زیادی از زنان به خدمات اجتماعی و حقوقی دسترسی نداشته باشند.
او گفت طالبان با آن که بارها تاکید کردهاند که حقوق زنان را «در چارچوب شریعت» رعایت میکنند اما حقوق زنان را در عرصههای مختلف محدود کردهاند. خانم الناشف افزود: «در ۲۲ ماه تمام بر تمام ابعاد زندگی زنان محدودیت وضع شده است. علیه آنها در هر عرصهای به شیوههای مختلف تبعیض روا داشته شده است…افغانستان یگانه کشور در جهان است که حق تحصیل از دختران فراتر از مکاتب ابتدایی گرفته شده است. تحصیل و آموزش نه تنها برای دختران مهم است بلکه برای تمام جامعه یک کشور حیاتی است.» معاون کمیساریای عالی حقوق بشر همچنین نسبت به ممنوعیت و محدودیت کار زنان در سازمانهای غیردولتی انتقاد کرد و گفت که این مسأله به طور قابل ملاحظهای در عملیات رسیدگی به بحران بشری تاثیر گذاشته است. او با اشاره به محدودیتهایی که زنان در افغانستان با آن مقابل هستند گفت: «ما نمیتوانیم اجازه دهیم که چنین تبعیض و خشونت مفرط پذیرفته شود، چه رسد به این که عادیسازی شود.»
همچنین، ریچارت بنت، گزارشگر ویژه سازمان ملل در این اجلاس گفت که نگرانیها درباره حقوق زنان را این نهاد نه تنها که باید بشنود، بلکه عملاً هرچه در اختیار و قدرت دارد برای محافظت و بازگرداندن حقوق و آزای آنها انجام دهد.
او بر بازگشایی تمام مدارس/مکاتب با مواد درسی مطابق به معیارهای بینالمللی، تشکیل حکومت فراگیر و برطرف شدن تبعیضهای سیستماتیک تاکید کرد.بنت همچنین در مصاحبهای با بیبیسی فارسی نسبت به «آینده تاریک دختران در افغانستان» هشدار داد و گفت بیم این را دارد که اوضاع همچنان رو به وخامت بگذارد، امنیت کاهش یابد و اوضاع قبل از اینکه بهتر شود، بدتر شود. او افزود که حرکت به سمت وضعیت بسیار مشابه با رویکرد طالبان در دهه ۹۰ ادامه دارد. بنت در این مصاحبه همچنین بر لزوم فشار به طالبان از سوی کشورهای اسلامی در این زمینه تاکید کرد. در نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل همچنین نصیراحمد اندیشه، نماینده دولت پیشین در سازمان ملل صحبت کرد و گفت در سطح محلی طالبان اعتراضات زنان را سرکوب و در سطح بین المللی آنها را از کار در نهادهای جهانی ممنوع کردهاند. اندیشه پیشنهاد یک مکانیسم موثر گزارشدهی از نقض حقوق بشر را داد و گفت بحث حقوق بشر در افغانستان در اجلاس عمومی بعدی سازمان ملل نیز باید مطرح شود و تلاش برای یافتن راه حل پایدار و واقعی «که تشکیل یک حکومت فراگیر است» باید دوبرابر شود.
گور دستهجمعی آرزوهای زنان
شهرزاد اکبر، رئیس پیشین کمیسیون حقوق بشر افغانستان در اجلاس امروز گفت فعالان حقوق بشر در افغانستان روزانه به طور غیرقانونی بازداشت، زندانی و شکنجه می شوند. او افزود زنان و مردان فقط به دلیل مطالبه حق کار و تحصیل، به دلیل گزارش دادن خبر و به خاطر اعتراضهای صلح آمیز در بازداشت طالبان هستند. خانم اکبر گفت: «طالبان افغانستان را به گور دستهجمعی آرمانها و آرزوهای و ظرفیتهای زنان و دختران مبدل کردهاند. جامعه جهانی یا منفعلانه تماشاگر این گور دسته جمعی هستند و در مواردی بیانیههایی صادر میکنند و در برخی موارد به ادامه این شرایط کمک میکنند.» رئیس پیشین کمیسیون حقوق بشر افغانستان افزود زنان افغان همواره خواستار یک برخورد قاطع از جامعه جهانی هنگام تعامل با آنها شده است و اعضای سازمان ملل باید از ادامه تعامل که آپارتاید جنسیتی را بیشتر عادیسازی میکند از جمله پذیرفتن نمایندگان آنها چنان که ناروی/نروژ هفته گذشته انجام شد، بپرهیزند.
تقریباً تمام نمایندگان کشورهای عضو شورای حقوق بشر سازمان ملل از جمله نمایندگان کشورهای اسلامی مثل عربستان سعودی و امارات متحده خواستار رفع محدودیت تحصیل و کار زنان از سوی طالبان شدند. طالبان میگویند سیاستهای آنان بر اساس شریعت اسلام است. موضوع ادامه تعلیم و تحصیل دختران و زنان را هم موقتی میدانند و میگویند باید محیط مناسب شرعی باید مهیا شود. منتقدان طالبان اما میگویند این محیط چه وقت آماده میشود؟ سئوالی که برای آن تاکنون پاسخی داده نشده.